Ile jest zębów mlecznych? Tabela, kolejność wyrzynania i wymiany
Zgryz dziecka zaczyna się od zębów mlecznych – jest ich 20: po 10 w łuku górnym i dolnym. W tym przewodniku znajdziesz prostą tabelę nazw, orientacyjny kalendarz wyrzynania i wymiany, a także wskazówki, jak dbać o mleczaki (lakowanie, fluoryzacja) i kiedy zgłosić się do dentysty dziecięcego w Łodzi.
Krótka odpowiedź: 20 zębów mlecznych
Pełne uzębienie mleczne to 20 zębów: po 5 w każdym kwadrancie (prawa/lewa strona szczęki i żuchwy). W skład wchodzą: siekacze przyśrodkowe i boczne, kły oraz pierwsze i drugie trzonowce mleczne. Mleczaki służą nie tylko do gryzienia – utrzymują miejsce dla zębów stałych, wpływają na wymowę i proporcje twarzy. Dlatego warto dbać o nie tak samo jak o stałe.
Tabela: nazwy i liczba zębów mlecznych
| Grupa zębów | Nazwa | Liczba (razem) | Funkcja |
|---|---|---|---|
| Siekacze przyśrodkowe | I1 (centralne) | 4 (2 górne, 2 dolne) | Odgryzanie, estetyka uśmiechu, wymowa |
| Siekacze boczne | I2 (boczne) | 4 | Odgryzanie, prowadzenie sieczne |
| Kły | C | 4 | Nacinanie i rozrywanie kęsów, prowadzenie kłowe |
| Pierwsze trzonowce | M1 | 4 | Żucie; kształtują wysokość zwarcia |
| Drugie trzonowce | M2 | 4 | Żucie; utrzymują miejsce dla „szóstek” stałych |
| RAZEM | 20 | ||
Kalendarz wyrzynania mleczaków (orientacyjny)
Wyrzynanie to proces indywidualny – widełki czasowe są szerokie. U wielu dzieci pierwsze ząbki pojawiają się około 6–8 miesiąca życia, a komplet 20 zębów w okolicach 2,5–3 lat.
- 6–10 mies. – siekacze przyśrodkowe dolne, potem górne
- 8–13 mies. – siekacze boczne (góra i dół)
- 16–19 mies. – pierwsze trzonowce (M1)
- 16–22 mies. – kły
- 25–33 mies. – drugie trzonowce (M2)
Jeśli ząbki „spóźniają się” o kilka miesięcy, zwykle nie jest to powód do niepokoju. Gdy różnica jest większa lub widzisz asymetrię, skonsultuj się w gabinecie dentysty dziecięcego. W razie potrzeby wykonamy RTG punktowe (niska dawka, szybkie badanie), by upewnić się, że wszystko przebiega prawidłowo.
Kalendarz wymiany mleczaków na stałe
Wymiana na stałe zaczyna się zwykle około 6. roku życia i trwa do 11–12 lat. Co ważne: pierwsze trzonowce stałe („szóstki”) wyrzynają się z tyłu łuku ok. 6. roku życia, nie zastępując żadnego zęba mlecznego. Dlatego łatwo je przeoczyć – a szkoda, bo to filary zgryzu i warto je wcześnie zabezpieczyć.
- 6–7 lat – dolne siekacze przyśrodkowe (wypadają mleczne I1), pojawiają się stałe „szóstki” (M1 stałe)
- 7–8 lat – górne siekacze przyśrodkowe i boczne
- 8–9 lat – dolne siekacze boczne
- 9–11 lat – kły i pierwsze przedtrzonowce (zastępują mleczne M1)
- 10–12 lat – drugie przedtrzonowce (zastępują mleczne M2), „siódemki” stałe ok. 12. roku
Aby zmniejszyć ryzyko próchnicy w okresie wymiany uzębienia, rozważ lakowanie bruzd trzonowców i regularną fluoryzację. To krótkie, bezbolesne zabiegi, które realnie wzmacniają szkliwo u młodych pacjentów.
Lakowanie i fluoryzacja – kiedy i po co?
Lakowanie to uszczelnienie głębokich bruzd zębów (zwykle trzonowców i przedtrzonowców) specjalnym materiałem. Dzięki temu płytka bakteryjna i resztki jedzenia nie „wczepiają się” w mikrobruzdy – łatwiej utrzymać czystość, a ryzyko próchnicy spada. Najlepszy moment to świeżo po wyrznięciu zęba stałego (np. „szóstki” ok. 6. roku życia), ale w indywidualnych przypadkach można rozważyć też wybrane powierzchnie mleczaków. Sprawdź szczegóły i wskazania: Lakowanie zębów u dzieci – Łódź.
Fluoryzacja w gabinecie polega na pokryciu zębów lakierem o kontrolowanym stężeniu fluoru – wzmacnia szkliwo, hamuje demineralizację i wspiera remineralizację początkowych zmian (białe plamy). Przy wyższym ryzyku próchnicy rekomendujemy powtarzanie co 3–6 miesięcy. Więcej o przebiegu i zaleceniach: Fluoryzacja u dzieci – Łódź.
Jeśli to pierwsze spotkanie z gabinetem, zacznijcie od spokojnej wizyty adaptacyjnej. Dziecko poznaje fotel i narzędzia, a rodzic otrzymuje instruktaż higieny i plan profilaktyki dopasowany do nawyków.
Gdy zębów jest mniej lub więcej niż 20
Hipodoncja (brak zawiązków jednego lub kilku zębów) i nadliczbowe zęby zdarzają się również w uzębieniu mlecznym. Objawy? Np. utrzymująca się przerwa po jednej stronie, długie „czekanie” na konkretny ząb, opóźniona wymiana. W takich sytuacjach lekarz może zalecić RTG lub – rzadziej – CBCT, by ocenić obecność i położenie zawiązków.
Wcześnie wykryte nieprawidłowości pozwalają zaplanować działania: kontrolę miejsca dla stałych zębów, ewentualny konsultację ortodontyczną czy zabezpieczenie zgryzu. Jeśli ekstrakcja mleczaka jest konieczna przedwcześnie, czasem warto zastosować utrzymywacz przestrzeni (o tym porozmawiasz z ortodontą – zobacz leczenie wad zgryzu).
FAQ rodziców: najczęstsze pytania o zęby mleczne
Czy zęby mleczne mają korzenie?
Tak. Korzenie mleczaków ulegają resorpcji (stopniowemu „rozpuszczaniu”) w miarę, jak rosną stałe zęby. Dlatego ząb mleczny może „sam się ruszać i wypaść” bez bólu. Gdy mleczak nie wypada, a ząb stały już widać, skonsultuj się z dentystą dziecięcym.
Czy próchnica w mleczakach „ma znaczenie”, skoro i tak wypadną?
Ma ogromne. Próchnica to infekcja, która może boleć, prowadzić do stanów zapalnych, a nawet zagrażać zawiązkom zębów stałych. Nieleczone ubytki skracają także czas funkcji żucia i zaburzają rozwój mowy. Dlatego lepiej zapobiegać (lakowanie, fluoryzacja), a w razie potrzeby leczyć ubytki możliwie wcześnie.
Kiedy pierwsza wizyta u dentysty?
Optymalnie między 12. a 24. miesiącem życia lub wcześniej, jeśli cokolwiek Cię niepokoi. Warto zacząć od wizyty adaptacyjnej – buduje dobre skojarzenia i ułatwia późniejszą współpracę.
Czy RTG u dzieci jest bezpieczne?
Tak, gdy jest uzasadnione. Stosujemy niskodawkowe protokoły, osłony ochronne i wykonujemy zdjęcia tylko wtedy, gdy wynik zmienia decyzję terapeutyczną. Więcej: RTG zęba w Łodzi.
Jak dbać o mleczaki na co dzień?
Od pierwszego ząbka – delikatne szczotkowanie 2× dziennie pastą z fluorem (dawka zależna od wieku), nitkowanie w kontaktach ciasnych, nawyki żywieniowe (woda zamiast słodkich napojów, brak „klejących” przekąsek po kolacji). Edukacja i plan w gabinecie: dentysta dziecięcy Łódź i higienizacja.
Kiedy do dentysty lub ortodonty?
- Długotrwały ból, nieprzyjemny zapach z ust, przebarwienia (kreda/białe plamy, brązowe ubytki)
- Asymetria wyrzynania (jedna strona znacznie „do przodu”)
- „Ząb na ząb” (zgryz krzyżowy), zgrzytanie, oddychanie przez usta
- Wczesna utrata mleczaka (możliwe wskazania do utrzymywacza przestrzeni)
W takich sytuacjach umów konsultację dziecięcą, a przy podejrzeniu wady – konsultację ortodontyczną. Dodatkowo zajrzyj do poradników: krzywy zgryz u dzieci, smoczek a zgryz, a także do wpisu jak zachęcić dziecko do wizyty.
Umów wizytę dziecka
Pracujemy spokojnie i w tempie akceptowalnym dla małych pacjentów – od adaptacji, przez profilaktykę, po leczenie ubytków. Skontaktuj się z nami:
Jeśli szukasz ogólnego przeglądu usług i najczęstszych pytań, zajrzyj też do dentysta Łódź — FAQ oraz do wpisu blogowego „Dentysta w Łodzi”.
Dojazd – jak nas znaleźć?
Pro EndoDentica, ul. Rąbieńska 129, 94-244 Łódź.
Jesteśmy tuż przy przystanku linii miejskiej nr 6, przy świeżo przebudowanym
skrzyżowaniu ul. Szczecińskiej i Rąbieńskiej, bardzo blisko zjazdu z S14 (Łódź-Teofilów).
Na miejscu czeka bezpłatny parking dla pacjentów.


