Przyczyny i sposoby leczenia zapalenia dziąseł
Zapalenie dziąseł (gingivitis) to łagodna forma choroby przyzębia, która nie prowadzi do destrukcji tkanek. Jednak nieleczone może przekształcić się w groźniejsze zapalenie przyzębia (periodontitis). Charakterystyczne objawy to zaczerwienione, opuchnięte dziąsła, które łatwo krwawią podczas szczotkowania zębów.
Prawidłowa higiena jamy ustnej, obejmująca regularne i dokładne szczotkowanie oraz nitkowanie zębów, pomaga w cofnięciu się choroby. W niektórych przypadkach warto również stosować antyseptyczne płukanki.
W łagodnych postaciach zapalenia dziąseł pacjenci mogą nie zdawać sobie sprawy z problemu, ponieważ objawy są mało dokuczliwe. Niemniej jednak schorzenie wymaga natychmiastowej reakcji, aby uniknąć poważniejszych komplikacji.
Rodzaje zapalenia dziąseł
Wyróżnia się dwie główne kategorie chorób dziąseł:
- Zapalenie dziąseł wywołane płytką nazębną – spowodowane przez nagromadzenie płytki bakteryjnej, czynniki ogólnoustrojowe, przyjmowane leki lub niedożywienie.
- Zapalenie dziąseł niezwiązane z płytką nazębną – może być wywołane przez konkretne bakterie, wirusy, grzyby, czynniki genetyczne, choroby ogólnoustrojowe (np. reakcje alergiczne), urazy czy reakcje na ciała obce, np. protezy. Czasem przyczyna pozostaje nieznana.
Przyczyny zapalenia dziąseł
Najczęstszą przyczyną jest nagromadzenie się płytki bakteryjnej między zębami i wokół nich. Płytka pobudza reakcję obronną organizmu, co może prowadzić do uszkodzenia tkanek dziąsłowych i poważniejszych konsekwencji, takich jak utrata zębów.
Płytka nazębna to biofilm tworzony przez bakterie kolonizujące powierzchnię zębów. Choć niektóre bakterie pomagają w ochronie przed drobnoustrojami chorobotwórczymi, płytka nazębna może także prowadzić do próchnicy oraz chorób przyzębia, takich jak przewlekłe zapalenie przyzębia.
Jeśli płytka nazębna nie jest usuwana, może ulec mineralizacji i przekształcić się w kamień nazębny (tartar), który ma żółtawy kolor i może być usunięty jedynie profesjonalnie. Kamień nazębny i płytka powodują podrażnienie dziąseł, co prowadzi do ich stanu zapalnego i krwawienia.
Inne czynniki ryzyka
- Zmiany hormonalne – podczas dojrzewania, menopauzy, cyklu menstruacyjnego i ciąży dziąsła mogą być bardziej wrażliwe na stany zapalne.
- Choroby ogólnoustrojowe – cukrzyca, nowotwory oraz HIV zwiększają ryzyko zapalenia dziąseł.
- Leki – niektóre leki (np. przeciwpadaczkowe lub na dusznicę bolesną) mogą powodować przerost dziąseł.
- Palenie papierosów – palacze są bardziej narażeni na zapalenie dziąseł niż osoby niepalące.
- Wiek – ryzyko chorób przyzębia wzrasta wraz z wiekiem.
- Niedobory żywieniowe – brak witaminy C może prowadzić do problemów z dziąsłami.
- Historia rodzinna – osoby, których rodzice mieli zapalenie dziąseł, mogą być bardziej podatne na tę chorobę, ponieważ bakterie obecne w jamie ustnej często przechodzą z pokolenia na pokolenie.
Podsumowanie
Zapalenie dziąseł to powszechny, ale często bagatelizowany problem, który może prowadzić do poważniejszych chorób przyzębia. Regularna higiena jamy ustnej, wizyty kontrolne u dentysty i zdrowy tryb życia mogą skutecznie zapobiegać tej dolegliwości. Wczesne rozpoznanie i leczenie są kluczowe, by uniknąć powikłań.
